اخلاقی

نمي توان حدیثی کاملتر از این حدیث پیدا نمود طوری که آیت الله سید علی قاضی برای تربیت نفس اماره این حدیث را به شاگردان خود توسعه می‌کردند و می فرمودند روایت عنوان بصری را بنویسید و بدان عمل کنید بالاتر از آن می گفتند باید آنرا در جیب خود داشته باشید و هفته ای یکی دوبار آن را مطالعه کنید این حدیث شریف حاوی مطالب جامعی در بیان معاشرت ، خلوت نشینی- کیفیت و مقدار غذا خوردن -کیفیت تحصیل علم- کیفیت حلم و شکیبایی بردباری و تحمل در برابر سختی ها می باشد.روایت عنوان بصری یکی از دستورالعمل های بسیار مهم است مهم که وجود مقدس امام صادق علیه السلام آن را جهت استفاده تمامی پیروان مکتب نورانی اهل بیت علیه السلام بیان فرمودند در صدر روایت مي خوانيم مرد سالخورده‌ای با سن ۹۴ سال باز به دنبال تربیت نفس خود است این هشداری است برای ما که از تربیت نفس خود غافل نشویم و هر چند عمری از ما گذشته باشد و مسیر بندگی را طی کرده باشیم انسان باید تحت تربیت مربی قرار بگیرد زیرا آرزوها و امیال ما ما را گرفتار بیراهه و انحراف می کند در تعالیم اسلامی در خصوص نفس و جهاد با آن به جهاد اکبر نام برده شده به خاطر اینکه از زمان بلوغ و تمیز و شناسایی شروع شده و تا آخر عمر ادامه دارد و هر چقدر سن انسان بالاتر می رود شدت این ‏ جهاد شدیدتر می شود در حالیکه جهاد اصغر همان شرکت کردن در جنگ ظاهری به چند سال یا چند روز منتهی می شود رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید فرزندان آدم پیر می شوند اما هر چقدر پیر می شوند دو خصلت در آنها جوان تر می شود یکی حرص و دیگری آرزوهای دور و دراز است با این حدیث متوجه می شویم که حرص و آرزو باعث سقوط انسان می شود پس حق با جناب بصری است که در ۹۴ سالگی از مراقبت و تربیت نفس خودش دست بر نمی دارد و دنبال یک مربی است.
انسان باید در طول زندگی خیلی مراقب احوالات و حال خودش باشد تا دچار غرور و عجب نشود بخاطر اینکه رشد معنوی انسان بصورت تدریجی و با مشقت هست ولی از دست دادن این احوال یک دفعه ای هست در طول تاریخ ادم های از این قبیل زیاد داریم مثل میرزا محمد باب و حسینعلی بهاء هر دو این ها از روحانیون فاضل بودن و دارای تحصیلات عالی ولی یه لحظه لغزش و انحراف باعث چه ها در اینها شد. خیلی باید مراقب نفس خود باشیم اگر ما بجای برسیم که مستقیم با خدا حرف بزنيم ولي بايد مواظب بود در این راستا دچار غرور و عجب نشویم. در قران می خوانیم خداوند مستقیم با شیطان حرف می زد ولی در عین حال شیطان مطرودترین موجود شد. خواجه عبدالله انصاری در این خصوص تعبیر جالبی دارد مفهوم کلام وی اینطور هست.اگردر مسیر سیر و سلوک به حدی رسیدی که صاحب کرامت شدی و توانستی طی الارض کنی ، باید بدانی که مگس هم همین کار را می کند اگر روی اب راه رفتی همانند ان پشه ای که بر روی اب می ایستد اینها مهم نیست دلی به دست اور تا کسی باشی یعنی سعه صدر داشته باش، خود باخته نباش تا صاحب قلب سلیم باشی با خدا باش نه با غیر خدا.
جناب عنوان بصیری خیلی هوشیار است با این که نزد مالک بن انس درس می اموزد. با این حال می بیند بین انس و امام جعفر صادق علیه السلام هیچ سنخیتی نیست. به محض اینکه مطلع می شود امام به مدینه امده است انس را رها می کند و نزد امام می رود تا از محضر امام فیض ببرد. عقل هم همین را می گوید انسان بفرد اعلم و اعلی رجوع کند.
امیدواریم که ان شاء الله تا لحظات اخر عمر از مراقبت نفس خود غافل نشویم و همیشه این دعا زبان حالمان باشد (الهی لاتکلنی الی نفسی طرفه عین ) خداوندا هیچگاه مرا به اندازه یک چشم بهم زدنی بحال خودم وامگذار. امین رب العالمین.
فکر کنم تا این قسمت کفایت می کند .
پايان قسمت اول
منبع: کتاب سلوک معنوی نوشته حیدر ضیائی.

صفحات: 1· 2